Moai Heykelleri Paskalya Adası’nda bulunan som taştan yapılan devasa heykellere verilen isimdir.
Moai heykelleri hangi ülkede ?
Paskalya Adası, Büyük Okyanus’un güney doğusunda Şili’ye bağlı adadır. Şili kıyılarından 3 bin 600 kilometre açığında bulunur, bu özelliği ile dünyanın karaya en uzak noktası unvanına sahiptir.
Moai Heykelleri Nasıl Bulundu ?
Adanın adı Paskalya bayramı arifesine denk gelen 5 Mayıs 1722’de, Hollandalı denizci Jacob Roggeveen’in adaya ayak basmasından dolayı Paskalya olarak anılmaktadır.
Paskalya Adası’nda yer alan dev heykellere “Moai” adı verilir. 1935’te adaya giden Alman dil bilimci adada yaptığı inceleme sonucunda 638 adet Moai Heykeli’ni türlerine ve büyüklüklerine göre sınıflandırarak kaydetmiştir.
Moai Heykelleri Paskalya Adası Projesi
1969 ile 1976 arasında yürütülen Paskalya Adası Heykelleri Projesi araştırmalarında ise 887 heykel kayda geçirilmiştir. Ancak adada toplam da 1000’den fazla heykel olduğu tahmin edilmektedir.
Moai Heykelleri’nin uzun kulakları, güçlü çıkıntılı çeneleri, büyük başları ve kolsuz gövdeleri ile insanı etkileyen görkemli heykellerdir. İyice belirli olan göz delikleri ile düz burunları ile hepsi aynı biçimdedir.
En Uzun Moai Heykeli
Moai heykellerinin en uzununa ‘Paro‘ adı verilmiştir. Paro yaklaşık 10 metre uzunluğa, 82 ton ağırlığındadır.
En ağır Moai Heykeli ise 86 ton ağırlığındadır fakat tamamlanmamıştır. Eğer tamamlanabilseydi 21 metre uzunluğa ve 270 ton ağırlığa sahip olacağı tahmin edilmektedir.
Moai Heykelleri Türleri
Genel olarak erkek heykeller “Moai Kavakava“, dişi heykeller ise “Moai Pæpæ” adıyla anılmaktadır. Moai Heykelleri’nin ada yerlileri tarafından 1000-1600 yılları arasında yapıldığı tahmin edilmektedir.
Dinsel anlamları da tam olarak bilinmemekle birlikte yaşadığına inanılan ataları temsil ettikleri tahmin edilmektedir. Yerliler burayı “kuş adamların ülkesi” olarak adlandırıyordu. Adada pek çok yerde kayalara işlenmiş çeşitli ve Moai Heykelleri’nin bir çoğunda dövmeye benzeyen bilinmeyen bir yazı diline ait semboller bulunmuştur. Bu yazı bugüne kadar çözülememiştir.
Moai Heykellerinin Dev Şapkaları
Moai Heykelleri Paklaya Adası’nın doğu kıyısında bulunan Rano Raraku volkanından alınmış olan yumuşak volkanik tüflerden yapılmıştır. Dev heykeller kayalardan tek parça halinde imal edilmiştir.
Ayrıca Moailerin başında Pukao adı verilen dev kırmızı şapkalar bulunmaktadır.
Pukao’la adanın güneybatısındaki Punapau volkanından alınmış scoria denilen kırmızı tüften yapılmış ve metrelerce uzunluktaki Moailere sonradan yerleştirildiği anlaşılmıştır.
Bu 10 tonluk şapkaların araştırmalar sonucunda heykeller dikildikten sonra ve büyük olasılıkla aşağıdaki görsele benzer şekilde heykellerin başlarına konmuştur..
Rano Raraku’da yaklaşık olarak 200 adet heykel kalmıştır, Birçoğunun da taş ocağının altında olduğu sanılmaktadır. Heykellerin çoğu yarım kalmış çoğu ise taslak aşamasındadır.
Rano Raraku bir heykel atölyesi olarak kullanılmış ve tamamlanan dev heykeller adanın genellikle denize bakan değişik yerlerine taşınmışlardır.
Moai Heykelleri Nasıl Taşındı ?
Yakın geçmişteki birçok bilim insanı bu konuda araştırmalar yapmış, heykellerden bir tanesini birebir kopyalayarak dönemin teknolojisi ve insan gücüyle taşıma denemeleri yapmışlar.
Bunun sonucunda heykellerin farklı noktalardan halatlarla bağlanarak sağa sola sallandığında ileriye doğru gidecek şekilde üretildiği fark edilmiştir. Ağırlığı ne olursa olsun sağa sola salladığını zaman heykel ağaç dövmeleri üzerinden kaydırılarak yavaş yavaş ilerletilmiştir.
Volkanik bir yapıya sahip olduğundan zaten bitki yetişmesine pek müsait olmayan adadaki az sayıdaki palmiye ağacı da heykelleri taşımak için kullanılan kızak sistemi için kesilerek azalmıştır.
Uzmanların araştırmalarına göre bir Moai Heykelini yontmak, taşımak ve ahunun üzerine yerleştirmek için 23.000 adam-günlük bir çalışmayı gerektirmiştir. Yaklaşık 1000 adet heykel olduğu düşünüldüğünde olayın ihtişamı daha belirgin hale gelmektedir.
Moai Heykelleri ne zaman Unesco listesine girmiştir ?
1994 yılında Moai Heykelleri Unesco Dünya Mirasları Listesine girmiştir.
Laos’ta bulunan gizemli küpler yazıma aşağıdan ulaşabilirsiniz.
gkczAKwyMNh