Arykanda Antik Kenti Tarihi

Arikanda ya da Arykanda Antik Kenti rahmetli Cevdet Bayburtluoğlu hocamız ile özdeşleşmiştir.

Arykanda Antik Kenti Nerede

Arikanda Antalya’nın Finike ilçesi sınırlar için olup, Finike’nin Arif Köyü(mahallesi) sınırları içerisindedir.

Arykanda Antik Kenti google maps konumu

Arykanda Antik Kenti Nasıl Gidilir

Elmalı-Finike yolu üzerinde olan Arykanda;

  • Finike tarafından gidiyorsanız, Elmalı yolunu takip ederek 30 kilometre kadar gitmeniz gerekiyor. Sonrasında Arykanda tabelasını takip ederek antik kente ulaşabilirsiniz.

Arykanda Antik Kenti Yol Tarifi

Finike’den Elmalı’ya giderken yaklaşık 30 km sonra Çatallar’a varacaksınız. Çatallar’da pazar yeri girişinden sağa dönün çam ve sedir ağaçları eşliğinde 6 kilometre kadar gittikten sonra Arif Mahallesi’ne ulaşacaksınız. Geri kalan 1 kilometrelik asfalt yolu takip ederek antik kenti girişine kadar gidebilirsiniz.

Arykanda Antik Kenti Giriş Ücreti

Arikanda Antik Kenti’nin giriş ücreti yoktur. Ücretsiz bir şekilde ziyaret edebilirsiniz.

Arykanda Ne Anlama Geliyor

Araştırmalar sonu tam olarak ne anlama geldiğini bilmesekte Luvice’de yer alan Arykawanda kelimesinin anlamını biliyoruz. Ve bu kentin anlamı hakkında yorum yapabiliyoruz.

  • Arykawanda: Yüksek Kayalığın Yanındaki Yer

Arikanda’nın konumu göz önüne alındığında (Şahinkaya diye bilinen sarp kayanın yakınında) bu kelimeyle bağlantılı olduğu düşünülüyor. Yani Arykawanda zamanla Arykanda’ya dönüşmüştür.

Arykanda Antik Kenti Tarihi

İlk yerleşimin M.Ö 2000’li yıllara uzandığı tahmin ediliyor. Ama çanak çömlek buluntularına bakılınca kentin tarihini M.Ö 5. yüzyıla kadar ulaşabileceği tahmin ediliyor.

Yerli beyliklerin (Kuprili ve Aquwami) sikkelerinden M.Ö 5. yy, Limyra Beyi Perikles sikkeleri ise M.Ö 4. yüzyıla tarihlendiği anlaşılıyor. Arikanda’nın bir dönem Limyra egemenliğinde olduğunda, ardından Büyük İskender fethinden sonra el değiştirir. Büyük İskender’in ölümünde sonra sırayla Ptolemaioslar, Seleukoslar ardında Rodos’un(Apemea Barışı) kontrolünde olduğu biliniyor.

Arykanda milattan önce 2. yyda Likya Birliği’ne üye olur. Arikanda Likya Birliği’nde 1 oy hakkı ile temsil ediliyor.

M.S 43’te İmparator Klaudius’un Likya Birliğine son verir. Likya ve Pamphylia eyalet haline sokulup Roma’ya bağlanmış.

Arykanda Antik Kenti
By Dosseman – Own work, CC BY-SA 4.0

Arykanda ilk olarak m.s 141 ‘deki depremle hasar görür. Bu depremin hasarı Rhadiopolis’li Opramoas’ın desteğiyle giderilmiştir.

Ardında m.s 240 yılındaki depremle büyük hasar görür. Kısmen onarılan kent Bizans egemenliğine girer. Bizans egemenliğinde Alakanda veya Orykanda ismiyle anlışmıştır.

M.S 5. yüzyılda yaşanan depremden sonra halkın çoğunluğu Çatallat köyü yakınlarına yerleşiyor. 7-8. yydaki Arap saldırılarında korunmak için çevredeki güvenli yerlere dağılır kentte yaşayanlar.

Bizans kaynaklarında 11. yüzyıla kadar varlığını biliyoruz.

Arykanda Antik Kenti hakkında Bilgi

Çoğu antik kentimizi gezen Charles FELLOWS 1838 yılında kenti ziyaret edip mezar yazıtlarını ve yüzeyde bulduğu sikkelerin dayanarak yerini belirlermiştir.

1971 yılında kazıları başlanan kentin kazılarını Prof. Cevdet Bayburtluoğlu sürdürmüştür. Arikanda, 30 Mayıs 2013’te aramızdan ayrılan Cevdet hoca ile özdeşleşmiştir.

Arykanda Antik Kenti Yapıları

Gözlem Kulesi

Kentin en üst noktasındadır.

Akropol

Kulenin güneyinde üçgen bölgede yer alan akropol kentin ilk yerleşim yeridir.

Bouleuterion

Akropolün kuzeyinde meclisin toplandığı alan.

Dükkan – Tapınak

Akropolün doğusunda 3 dükkan ve milattan sonra Güneş Tanrısı Helios adına yapılan tapınak bulunur.

Stadyum

Arykanda Antik Kenti stadyum
By Dosseman – Own work, CC BY-SA 4.0

Gözetleme kulesinden sonra en üst noktadadır. 3 oturma sırası bulunan stadyumun uzunluğu 100 metredir. Halen sağlamdır.

Tiyatro

Arykanda Antik Kenti tiyatro

Stadyumun bir alt terasında küçük ama korunmuş tiyatro bulunuyor. 20 basamaklı tiyatroda en dikkat çeken şey basamakları yerinden oynatan ağaç.

Odeon

By Dosseman – Own work, CC BY-SA 4.0

En alttaki terasta bulunan odeon agora ve meclis binası görevi görür. İmparator Hadrian zamanında meclis olarak kullanılmıştır.

Hamam Gymnasium

Arykanda Antik Kenti hamam
By Dosseman – Own work, CC BY-SA 4.0

Şehrin güney doğusunda hamam ve gymnasium yan yanadır.

Doğu nekropolü

By Getüm, CC BY-SA 2.0 de

Bir çok ayakta kalmış mezar buradadır. nekropoldeki kapartmalar ilgi çekicidir.

Hamam

Arykanda Antik Kenti

Bu yapıların altındaki terasta bulunan milattan sonra 2. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen hamam, iyi korunmuştur. Halen ayakta (duvarları ve pencereleri halen ayakta) duran hamam kalıntıları karşımıza çıkıyor.

Su Sistemi (Sarnıç)

Kentin su ihtiyacı bu sistem sayesinde sağlanmıştır. Kayalıklardaki 4 seviyedeki kanal yardımıyla kentin su ihtiyacı giderilmiştir.

Arikanda Harebeleri

Arykanda Antik Kenti harabelerini Kumluca ve çevresini geldiğinizde ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Başka bir yazıda görüşmek üzere.

Son olarak Finike ve çevresine geldiyseniz konaklama için Keramos Pansiyon‘u kullanabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için Ramazan abiyi arayabilirsiniz.

  • Finike Keramos Pansiyon 05352453086
  • Bu yazıdan geldiğinizi eklerseniz Ramazan abi yardımcı olacaktır.

Aşağıdaki antik kenti yazıları da ilginizi çekebilir.

Kaynaklar 1 2 3 4 5