Arikanda ya da Arykanda Antik Kenti rahmetli Cevdet Bayburtluoğlu hocamız ile özdeşleşmiştir.
Arykanda Antik Kenti Nerede
Arikanda Antalya’nın Finike ilçesi sınırlar için olup, Finike’nin Arif Köyü(mahallesi) sınırları içerisindedir.
Arykanda Antik Kenti Nasıl Gidilir
Elmalı-Finike yolu üzerinde olan Arykanda;
- Finike tarafından gidiyorsanız, Elmalı yolunu takip ederek 30 kilometre kadar gitmeniz gerekiyor. Sonrasında Arykanda tabelasını takip ederek antik kente ulaşabilirsiniz.
Arykanda Antik Kenti Yol Tarifi
Finike’den Elmalı’ya giderken yaklaşık 30 km sonra Çatallar’a varacaksınız. Çatallar’da pazar yeri girişinden sağa dönün çam ve sedir ağaçları eşliğinde 6 kilometre kadar gittikten sonra Arif Mahallesi’ne ulaşacaksınız. Geri kalan 1 kilometrelik asfalt yolu takip ederek antik kenti girişine kadar gidebilirsiniz.
Arykanda Antik Kenti Giriş Ücreti
Arikanda Antik Kenti’nin giriş ücreti yoktur. Ücretsiz bir şekilde ziyaret edebilirsiniz.
Arykanda Ne Anlama Geliyor
Araştırmalar sonu tam olarak ne anlama geldiğini bilmesekte Luvice’de yer alan Arykawanda kelimesinin anlamını biliyoruz. Ve bu kentin anlamı hakkında yorum yapabiliyoruz.
- Arykawanda: Yüksek Kayalığın Yanındaki Yer
Arikanda’nın konumu göz önüne alındığında (Şahinkaya diye bilinen sarp kayanın yakınında) bu kelimeyle bağlantılı olduğu düşünülüyor. Yani Arykawanda zamanla Arykanda’ya dönüşmüştür.
Arykanda Antik Kenti Tarihi
İlk yerleşimin M.Ö 2000’li yıllara uzandığı tahmin ediliyor. Ama çanak çömlek buluntularına bakılınca kentin tarihini M.Ö 5. yüzyıla kadar ulaşabileceği tahmin ediliyor.
Yerli beyliklerin (Kuprili ve Aquwami) sikkelerinden M.Ö 5. yy, Limyra Beyi Perikles sikkeleri ise M.Ö 4. yüzyıla tarihlendiği anlaşılıyor. Arikanda’nın bir dönem Limyra egemenliğinde olduğunda, ardından Büyük İskender fethinden sonra el değiştirir. Büyük İskender’in ölümünde sonra sırayla Ptolemaioslar, Seleukoslar ardında Rodos’un(Apemea Barışı) kontrolünde olduğu biliniyor.
Arykanda milattan önce 2. yyda Likya Birliği’ne üye olur. Arikanda Likya Birliği’nde 1 oy hakkı ile temsil ediliyor.
M.S 43’te İmparator Klaudius’un Likya Birliğine son verir. Likya ve Pamphylia eyalet haline sokulup Roma’ya bağlanmış.
Arykanda ilk olarak m.s 141 ‘deki depremle hasar görür. Bu depremin hasarı Rhadiopolis’li Opramoas’ın desteğiyle giderilmiştir.
Ardında m.s 240 yılındaki depremle büyük hasar görür. Kısmen onarılan kent Bizans egemenliğine girer. Bizans egemenliğinde Alakanda veya Orykanda ismiyle anlışmıştır.
M.S 5. yüzyılda yaşanan depremden sonra halkın çoğunluğu Çatallat köyü yakınlarına yerleşiyor. 7-8. yydaki Arap saldırılarında korunmak için çevredeki güvenli yerlere dağılır kentte yaşayanlar.
Bizans kaynaklarında 11. yüzyıla kadar varlığını biliyoruz.
Arykanda Antik Kenti hakkında Bilgi
Çoğu antik kentimizi gezen Charles FELLOWS 1838 yılında kenti ziyaret edip mezar yazıtlarını ve yüzeyde bulduğu sikkelerin dayanarak yerini belirlermiştir.
1971 yılında kazıları başlanan kentin kazılarını Prof. Cevdet Bayburtluoğlu sürdürmüştür. Arikanda, 30 Mayıs 2013’te aramızdan ayrılan Cevdet hoca ile özdeşleşmiştir.
Arykanda Antik Kenti Yapıları
Gözlem Kulesi
Kentin en üst noktasındadır.
Akropol
Kulenin güneyinde üçgen bölgede yer alan akropol kentin ilk yerleşim yeridir.
Bouleuterion
Akropolün kuzeyinde meclisin toplandığı alan.
Dükkan – Tapınak
Akropolün doğusunda 3 dükkan ve milattan sonra Güneş Tanrısı Helios adına yapılan tapınak bulunur.
Stadyum
Gözetleme kulesinden sonra en üst noktadadır. 3 oturma sırası bulunan stadyumun uzunluğu 100 metredir. Halen sağlamdır.
Tiyatro
Stadyumun bir alt terasında küçük ama korunmuş tiyatro bulunuyor. 20 basamaklı tiyatroda en dikkat çeken şey basamakları yerinden oynatan ağaç.
Odeon
En alttaki terasta bulunan odeon agora ve meclis binası görevi görür. İmparator Hadrian zamanında meclis olarak kullanılmıştır.
Hamam Gymnasium
Şehrin güney doğusunda hamam ve gymnasium yan yanadır.
Doğu nekropolü
Bir çok ayakta kalmış mezar buradadır. nekropoldeki kapartmalar ilgi çekicidir.
Hamam
Bu yapıların altındaki terasta bulunan milattan sonra 2. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen hamam, iyi korunmuştur. Halen ayakta (duvarları ve pencereleri halen ayakta) duran hamam kalıntıları karşımıza çıkıyor.
Su Sistemi (Sarnıç)
Kentin su ihtiyacı bu sistem sayesinde sağlanmıştır. Kayalıklardaki 4 seviyedeki kanal yardımıyla kentin su ihtiyacı giderilmiştir.
Arikanda Harebeleri
Arykanda Antik Kenti harabelerini Kumluca ve çevresini geldiğinizde ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Başka bir yazıda görüşmek üzere.
Son olarak Finike ve çevresine geldiyseniz konaklama için Keramos Pansiyon‘u kullanabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için Ramazan abiyi arayabilirsiniz.
- Finike Keramos Pansiyon 05352453086
- Bu yazıdan geldiğinizi eklerseniz Ramazan abi yardımcı olacaktır.
Aşağıdaki antik kenti yazıları da ilginizi çekebilir.
- Olimpos Antik Kenti
- Rhodiapolis Antik Kenti
- Myra Antik Kenti
- Tlos Antik Kenti
- Telmessos Antik Kenti
- Xanthos Antik Kenti
- Patara Antik Kenti
- Antiphellos Antik Kenti
