Etiyopya Hristiyanlarının kutsal bölgesi Lalibela, Etiyopya’nın kuzeyinde yeni bir Kudüs olması amacıyla Kral Lalibela tarafından kurulmuş.
Lalibela Kiliseleri Nerede
Etiyopya’nın kuzeyindeki Amhara Bölgesindeki Lasta Dağları arasında kalır. Aşağıdaki haritalardan daha detaylı konumunu görebilirsiniz.
Lalibela Ne zaman Unesco Dünya Mirası Listesine Girdi
Kayalara oyulmuş kiliselerin bulunduğu Lalibela bölgesi 1978 tarihinde Unesco Dünya Mirasları Listesine girmiş.
Etiyopya’daki Kudüs
Kiliselerin yapımı 12. ve 13 yüzyıla kadar dayanmaktadır. Kudüs’ün Müslümanlar tarafından fethedilmesinden sonra Etiyopya Kralı Lalibela tarafından yaptırılmaya başlanmıştır. Bundan dolayı buraya Yeni Kudüs ya da Etiyopya’daki Kudüs olarak adlandırılmaktadır.
Lalibela Bölgeside Bulunan Yapılar
3 bölümden oluşan bölgede 11 önemli yapı vardır. Bu anıtsal yapıların tamamı taştan oyulmuştur.
Lalibela Kiliseleri
1. Biete Giyorgis (Aziz George’un Evi)
Bu bölgede yer alan en etkileyici, en iyi taş işçiliği ile yapılan kilisedir.
2. Biete Medhane Alem (Dünya’nın Kurtarıcısının Evi)
Zagwe Hanedanlığı döneminde inşa edilen kayadan oyma monolit ortodoks kilisesidir. Lalibela Haçı’na ev sahipliği yapmaktadır.
Günümüzde asma çatı ile korunmaktadır.
34 m uzunluğu, 24 m genişliği ve 11 m yüksekliği ile Dünyanın en büyük monolitik kilisesi olarak kabul edilir.
3. Biete Maryam (Meryem’in Evi)
Bölgede bulunan en eski kilise olduğu tahmin edilmekte. Kalıntılara bakılınca 8. yüzyılda yapılmaya başlanmış.
4. Biete Golgotha Mikael (Golgotha Mikail’in Evi)
Kral Lalibela’nın mezarının burada olduğu tahmin ediliyor.
5. Biete Meskel (Haçın Evi)
12. yüzyılda yapıldığı tahmin ediliyor.
Yapının güney cephesi On Emir’i sembolize eden 10 kemer ile süslenmiştir.
Kilisede bulunan tören davulu.
6. Biete Denagel (Bakireler Evi)
Kısmen kayaya oyulmuş Biete Maryam (Meryem’in Evi) avlusunun kuzey duvarı ile aynı sevide olan mağara kilisesidir.
7. Biete Amanuel (Emannuel’in Evi)
Lalibela’daki en büyük ikici kilisedir. Kilise 4 taş sütundan oluşur, 3 girişi vardır. Giriş kapıları ahşaptan oyulmuş olup 800 yıllıktır ve hala sağlamdır.
8. Biete Qeeddus Mercoreus (Aziz Mercoresos/Aziz Mark’ın Evi)
Kilise içinde bulunan ayak zincirleri nedeniyle eski bir hapishane olabileceği tahmin edilmekte.
9. Biete Abba Libanos (Başrahip Libanos’un Evi)
Kilise, Etiyopya Tewahedo Kilisesi tarafından onurlandırılan Abba Libanos‘a adanmıştır.
10. Biete Lehem (Kutsal Ekmek Evi)
Kayaya oyulmuş diğer bir yeraltı monolit kilisesidir.
11. Biete Gabriel-Rufael (Cebrail ve Rafael’in Evi)
Ovaya bakan geniş manzarasıyla Biete Gabriel – Rafael, dini bir anıttan çok bir kale gibi görünüyor. Muhtemelen kutsal bir fırına bağlı eski bir kraliyet sarayıdır.
Etiyopya Hristiyanlarının Kutsal Bölgesi Lalibela da bulunan 11 kilise hakkında bilgi vermeye çalıştım. Aşağıdaki çalışmadan bu kiliseler için hazırlanmış 3D modellemelere göz atabilirsiniz.
Lalibali Kutsal Alanı üzerine 3D Çalışmalar
Cape Town Üniversitesi merkezli Zamani Projesi, 2005-2009 yılları arasında yaptıkları saha projeleriyle kliselerin 3D modellemelerini yapmışlar.
Burada bulunan bazı yapıların 3D çizimlerine buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Ayrıca Zamani Projesinin çoğunluğu Afrika’da olan bir çok 3D modellemeleri vardır. Çalışmalara buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Hazıladığım bazı yazılara aşağıdan ulaşabilirsiniz:
- Terracotta Ordusu Toprak Askerler Çin
- Mozu Mezarları Kofun Japonya
- Moai Heykelleri Paskalya Adası
- Devler Kaldırımı (Giant’s Causeway) Kuzey İrlanda
- Laos’un Gizemli Küpleri | Antik Kavanozlar
- Baalbek Antik Kenti
Kaynaklar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20