Rhodiapolis Antik Kenti Kumluca’dadır. Kentin en ünlü yardımseveri Opramoas’dır. Opeamoas o kadar zengindir ki 141 büyük Likya depreminden sonra yardım etmediği Likya kenti yoktur.
Rhodiapolis Antik Kenti Nerede
Antalya’nın Kumluca ilçesi yakınlarında bulunan antik kent Kumluca’ya 2.5 kilometre uzaklıktadır.
Rhodiapolis Antik Kenti Nasıl Gidilir
- İlk Kumlucaya gelmeniz gerekiyor.
- Sonra Kumnluca merkezden Hacıveliler güzergahında Rhodiapolis tabelalarını takip ederek antik kente ulaşabilirsiniz.
Rhodiapolis Antik Kenti giriş ücreti
Antik kente girişte her hangi bir ücret ödemeniz gerekmiyor bu nedenle giriş ücretsizdir.
Rhodiapolis Antik Kenti’nin adı nereden geliyor
Theopompos’un (eski bir Yunan tarihçisi) belirttiğine göre Rhodiapolis, adını Mopsos’un kızı Rhodos’tan alır.
Rhodiapolis Ne Anlama Gelir
Kelime anlamı itibariyle “Rodosluların kenti” anlamına geldiği düşünülmektedir.
Rhodiapolis Antik Kenti Tarihi
İlk olarak kentin tarihinin M.Ö 8. yüzyıla dayandığını biliyoruz. Kentte bulunan Likya dilindeki yazıtlı kaya mezarı ve tiyatronun kuzeyindeki Helenistik kuleyi saymazsak geleneksel Roma kenti görünümündedir.
Yapılanın çoğunun yıkıldığı bir çok Bizans yapısı mevcuttur. Kentte bulunan önemli yapılar tiyatro, hamam, agora/stoa, sebasteion, tapınaklar, kilise, sarnıçlar, kenotaph, nekropoldir.
Kentin mimarisinde en dikkat çeken özelliği ise küçük taşlardan harçlı ve harçsız olarak inşa edilmiş halen ayakta duran yapılarıdır. Bu yapılar değişik ölçülerde olup, özel kişilere ait evlerdir.
Kent merkezinde 1500 kişilik Helenistik dönem tiyatrosu vardır. Tiyatronun oturma yerleri yamaca yaslanmıştır. Oturma alanında bulunan 7 oturma sırasının 6 dikine basamaklı olup doğu batı aksında uzayan sahne binasının üst kesimi tamamen yıkılmış durumdadır ama zemin katı günümüze ulaşmıştır.
Faklı açıdan tiyatro görünümü aşağıdaki gibidir.
Duvarları kitabelerle dolu olan ve Opramoas’ın (kim olduğuna özel olarak bahsedeceğim) bütün resmi ilişkilerinin sıralandığı 64 belgeden oluşma anıt-mezar, tiyatronun güneybatısında sahne binasının arkasındadır.
Rhodiapolisli Opramoas Kimdir
Likya’nın en zengin adamı ve en ünlü hayırseveri olarak biliniyor. Opramoas, Apollonios II’nin oğludur. Annesi Aristokila adıyla da bilinen Aglais, Korydallalı’dır.(Kumluca’da yer alan başka bir antik kent) Hermaios ve Apollonios III adlarında iki erkek kardeşi vardır.
Likya birliğindeki ilk görevi arkhiphylakia (bir nevi vergi toplama) olmuştur. Yaptığı çalışmalar ile erken dönemde 4 kez onurlandırılmıştır.
Likya’nın en yardımseveri olan Opramoas hemen hemen tüm Likya’ya yardım etmiştir.
Opramoas Anıtı
Opramoas’ın anıt mezarı duvarındaki yazıt Anadolu’nun en uzun Antik Yunanca yazıt olarak kabul ediliyor
Opramoas M.S 141 depreminden sonra hemen hemen tüm Likya kentlerinin onarımına yardımcı olmuştur.
Bu yardımlar 3000 denardan 100.000 denara kadar değişen miktarlarda yardım etmiştir. En büyük yardımı ise 100.000 denarla Myra sonrasında 60.000 denarla Tlos almıştır.
Ayrıca Opramoas gelinlik kızlara çeyiz parası, küçük çocuklara eğitim yardımı, yoksullara yardım ve açların doyurulması gibi bir çok hayır işini de üstlenmiştir.
İmparatorlardan gelen 12 mektup, 19 Procurator (antik dönemdeki savcılara verilen isim) mektubu ve 33’ü birlik toplantısına ait belgenin sıralandığı bu yazıtlı anıta ait bloklar etrafa dağılmıştır.
Kayıtlarda Opramoas’a sunulan onurlandırmalar ve yapılan hayır işleri anlatılmaktadır.
Gelen mektuplardan en önemlisi Antonius Pius ile olandır. Yazışmalardan Likya Birliği Yönetici olduğu anlaşılıyor.
Agora ile stoa bir bütünlük arz etmekte ve stoa, agoranın batıda yer alan üzeri örtülü bölümünü oluşturmaktadır.
Tiyatronun üstünde sadece apsisi günümüze gelmiş kilise bulunur. Kentin doğusunda bulunan en son yapı ise roma hamamıdır. Hamamın toplam 998 m²’lik alanın yarısından fazlası palaestraya (antik yunan güreş okulunun bir bölümü) ayrılmıştır.
Hamamın ana bölümleri ise şunlardır apoditerium, frigidarium, tepidarium, ve caldarium dikdörtgen planlarıyla aynı aks üzerinde yan yana dizilidir.
Kentin su ihtiyacı günümüze pek kalıntısı gelmeyen su yoluyla sağlanmıştır.
Roma Çağı’na ait lahitlerin oluşturduğu nekropol alanlarının en ilginç kalıntısı Lykia dilinde kitabeli kaya mezarıdır.
Rhodiapolis Kazıları
Kent ilk olarak 1892’de ilk kez Avusturyalı arkeologlar tarafından keşfedilmiştir.
Prof. Dr. Nevzat Çevik başkanlığında 2006 yılında başlatılan kazılara 2009 yılından itibaren Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. İsa Kızgut başkanlığında devam edilmektedir.
Antik kent ve çevresi Avrupa Topluluğu 7. Çevre programı tarafında desteklenen firesense projesi kapsamında pilot bölge olmuştur bu yüzden 2010 yılında Bilkent Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü tarafından kamera ve sensör ağları ile donatılmıştır. Bu sayede kent içinde ve çevresinde meydana gelebilecek her hangi bir doğal afetlerin erken algılanması amaçlanmakta.
Rhodiapolis restorasyon
Kentin yapılan restorasyonu hakkında bir çok şey söylenmektedir. Ben bu konulara girmiyorum ama yapılan restorasyonun iyi olmadı söyleyebilirim.
Son olarak Finike ve çevresine geldiyseniz konaklama için Keramos Pansiyon‘u kullanabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için Ramazan abiyi arayabilirsiniz.
- Finike Keramos Pansiyon 05352453086
- Bu yazıdan geldiğinizi eklerseniz Ramazan abi yardımcı olacaktır.
Bazı antik kent yazılarıma aşağıdan ulaşabilirsiniz.
- Olimpos Antik Kenti
- Myra Antik Kenti
- Tlos Antik Kenti
- Telmessos Antik Kenti
- Xanthos Antik Kenti
- Patara Antik Kenti
- Antiphellos Antik Kenti
