Letoon Antik Kenti

Letoon Antik Kenti, Tanrı Apollon ve Artemis’in annesi Leto adına kurulmuş bir kenttir. Letoon, Xanthos Antik Kenti ile birlikte Unesco Dünya Mirası Listesinde yer almaktadır.

Letoon Antik Kenti Nerede ?

Muğla’nın Seydikemer ilçesinin Kumluova Mahallesi’nde bulunan Letoon antik kentinin milattan önce 7. yüzyılda kurulduğu tahmin edilmektedir.

Kaş – Fethiye karayolunda, Kaş’a 50 km, Kalkan’a 25 km, Fethiye’ye 65 km uzaklıkta, Kınık yakınından ayrılan yolu takip ederek antik kente ulaşabilirsiniz.

Letoon Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir ?

Fethiye’den kalkan Kumluova dolmuşlarıyla antik kente gidebilirsiniz.

Kaş’tan ve Kalkan’dan dolmuş gitmiyor. Taksi ile antik kente gidebilirsiniz. Dolmuş ile en yakın gidebileceğiniz yer Kınık’tır.

Hazırladığım videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz.

Letoon Antik Kenti Giriş Ücreti

Giriş ücreti 15 tldir. Müzekart geçerlidir.

Letoon Antik Kenti Hikayesi

Zeus, Kios ile Phoibe’nin, güzel saçlı kızı Leto‘ya gönlünü kaptırır. Zeus diğer sevdiği kadınlar gibi Leto’ya sahip olur ve Leto hamile kalır.

Zeus’un karısı Tanrıça Hera, Leto’yu adım adım takip ettirerek onun çocuklarını doğurmasına engellemeye çalışır.

Leto, Likya’ya kaçar ve Hera’dan kurtulur. Çocukları Artemis ve Apollon’u Delos Adası’nda doğurduğu söylenirse de bir efsaneye göre Apollon’u Patara’da doğurduğu kabul edilmektedir.

Efes’te bereketi simgeleyen Artemis heykeli bunun kanıtıdır. Bu tanrıların annesi Leto’nun da Anadolulu olduğu ve Kybele ile bütünleştiği kabul edilir. Leto adına kurulan Letoon Antik Kenti Likya’nın dini merkezi kabul edilir..

Letoon Antik Kenti

Güneş Tanrısı Apollon’un ışık ülkesi olan Lykialı olmasından tabii ne olabilir. Üstelik onun bir ismi de Lykialıdır. Letoon Tiyatrosu (Roma Devri) Artemis Anadolu’nun ana tanrıçası Kybele’nin bir devamı olup onun bu çağlardaki ismidir.

Letoon’da Kazı çalışmalarını Kim başlattı ?

1962 yılında Prof. Dr. H. Metzger tarafından başlanıp, daha sonra Christian Le Roy tarafından yürütülen kazılar ile şehir gün ışığına çıkarılmıştır. Buluntular şehrin tarihinin M.Ö. VIII. yüzyıla kadar gittiğini göstermiştir.

Letoon Antik Kenti’nde 3 önemli tapınak vardır.

  • Batı kısmında, en başta bulunan Leto’ya ait tapınak,
  • Bu tapınağın yanında, ortada yer alan tapınak Artemis’e, (en küçük)
  • Doğuda Dor düzeninde yapılmış olan üçüncü tapınak Apollon’a aittir.
Letoon Antik Kenti

Leto Tapınağı  Peripteros tarzında (çevresi sütunlarla çevrili) yapılmış. Leto Tapınağı yakınlarında üç dilde (Grekçe, Aramca ve Lykia) yazılmış bir metni içeren önemli bir yazıt bulunmuştur. Yazıt Lykşa ve Karia Satrabı Pixodaros’un bir kararnamesidir. Bu yazıt Lykia dilinin çözülmesi açısından çok önemli olup bugün Fethiye Müzesi‘nde sergilenmektedir.

Letoon Antik Kenti leto tapınağı

Apollon Tapınağı’nın zemininde bulunan bir mozaikte Artemis’in ok ve sadağı ile Apollon’un liri tasvir edilmiştir. Ortadaki de Likya’yı temsil eder. Antik kentteki replikadır. Orijinali Fethiye Müzesi’ndedir.

Letoon Antik Kenti Apollon tapınağı

Tapınaklar dışında Nymphe kültüne adanmış bir çeşme, erken Hıristiyanlık dönemi kilisesi ve büyük bir Helenistik dönem antik tiyatro vardır.

Letoon Antik Kenti Ne Zaman Unesco Dünya Mirasları Listesine girmiştir ?

Letoon, Xanthos ile birlikte UNESCO tarafında 1988 yılında yapılan toplantıda kültürel miras olarak UNESCO Dünya Miras Listesi‘ne alınmıştır.

Letoon Antik Kenti Yapıları

Kenti gezmeden önce kentin tüm yapılarını elimle çizdiğimi haritayı aşağıdan inceleyebilirsiniz. Haritadan sonra Letoon Antik Kenti’nde bulunan tüm yapıları tek tek görselleriyle birlikte kısa kısa açıklamalarını paylaşacağım.

Tüm yapıları tek tek inceleyelim.

Letoon Tiyatrosu

İyi korunmuş tiyatro Helenistik dönemde inşa edilmiştir. Kapasitesi 7800 kişiliktir.

Teras ve Teras Duvarları

İnsan eliyle oluşturulmuş ve kutsal alana hakim olan teraslar bulunur.

Partikolar

Tapınakların bulunduğu alanın kuzey ve doğusunu çevrelerler. Tapınaklarla aynı dönemde yapıldığı düşünülen partikolar dor düzenlidir.

Temenos

Kentin tapınaklarının bulunduğu alana verilen isimdir. Yukarıya çıkarsanız 3 tapınağı da aynı anda görebilirsiniz.

Apollon Tapınağı

Milattan Önce 2. yüzyılda inşa edilen tapınak kendinden önce yapılan bir tapınağın üzerine inşa edilmiş. Tapınağın üzerinde bulunan mozaik dikkat çekiyor. Mozaiklerin anlamı Artemis’in ok ve sadağı ile Apollon’un liri tasvir edilmiştir. Ortadaki de Likya’yı temsil eder. Antik kentteki replikadır. Orijinali Fethiye Müzesi’ndedir.

Artemis Tapınağı

3 tapınağın içerisinde en küçük olandır. Milattan Önce 4. yüzyılda inşa edilen tapınağın yazıtında Arbinna tarafından Artemis’e adandığı yazmaktadır.

Leto Tapınağı

Tanrı Apollo ve Artemis’in annesi Leto adına adanan tapınak kentin en büyük tapınağıdır.

Letoon 3 Dilli Yazıtı

Apollon Tapınağı ile doğuda insan eliyle tıraşlanmış ana kaya arasında tören yolu bulunan yazıt Fethiye Müzesi’nde sergilenmektedir.

Arruntii Anıtı

Antik Dönemde kutsal alanlar yazılı belgelerin yanı sıra, alana sunulmuş gösterişli adaklar, adlarının kuşaklar boyu hatırlanmasını sağlanmak için ünlü kişilerce yaptırılan anıt.

Kilise ve Manastır

İnce, uzun planlı bazilika 3 neflidir. 1960’lı yıllarda yapılan kazılarda ortaya çıkarılmıştır.

Kutsal Kaynak ve Hadrian Çeşmesi

Yarım daire şeklinde olan anıtsal çeşme milattsan sonra 2. yüzyılda inşa edilmiştir. Kentin su kültüyle ilişkilendirilebileceği de düşünülüyor.

Kutsal Yol

Hadrian Çeşmesi’nden Arruntii Anıtına kadar uzanan kutsal yol Trajan ve Nerva’a adanmıştır.

Xanthos Vadisin’nde yer alan Patara ve Xanthos antik kentleri hakkında yazmış olduğum yazılara aşağıdan ulaşabilirsiniz.

Kaynaklar 1 2 3