Coronavirüs benzeri hastalıklar listesine geçmeden önce daha iyi anlaşılması için 2 tanımı paylaşmak istiyorum.
Pandemi Nedir ?
Pandemiler veya pandemik hastalıklar, bir kıta, hatta tüm dünya yüzeyi gibi çok geniş bir alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara verilen genel addır. (kaynak wikipedia)
Epidemi(salgın) Nedir ?
Epidemiyolojide, salgın belli bir insan popülasyonunda, belli bir periyotta, yeni vakalar gibi görülen ancak önceki tecrübelere göre beklenenden fazla etki gösteren hastalıktır. “Beklenen”in ne olduğuna bağlı olarak salgının tanımlanması subjektif olabilir. Bir salgın lokal, daha genel ve hatta dünya çapında olabilir. (kaynak wikipedia)
7 ölümcül hastalık
Coronavirüs benzeri hastalıklar listesinde yakın geçmişte yaşanan 7 hastalığa değinmek istiyorum.Günümüzden geçmişe doğru yaşanmış büyük hastalıklara bakalım. En son Covid-19(Coronavirüs) pandemisi hakkında bilgi vereceğim.
Ebola Epidemisi
2013-2016 yılları arasında Dünya çapında daha çok Batı Afrika’da etkili olmuştur. 11.300 den fazla ölü olduğu tahmin ediliyor.
Ebola nasıl bulaşır ?
- Doğrudan temas yoluyla
- Hastanın dokunduğu nesneye dokunarak
- Hasta kişinin tükürük gibi salgılarına dokunarak
Haiti Kolerası
2010 yılında başlamış günümüzde de devam etmektedir. Hispanyola adı verilen bölgede etkili olmuştur. (Karayiplerin ikinci büyük adasıdır.) 10.075 den fazla vaka ölümle sonuçlanmıştır.
Kolera virüsleri nasıl bulaşır ?
- Asıl kaynağı kirli sudur.
- Kişiden kişiye bulaşmaz.
2009 Grip Pandemisi (Domuz gribi)
2009 yılında başlamıştır. Dünya çapında etkili olmuştur. Tahmini ölü sayısı 151,700 – 575,400 arasındadır.
Domuz gribi nasıl bulaşır ?
- Kişiden kişiye öksürme ve hapşırmayla
- Hastaya dokunup sonra elimiz burnumuza, ağzımıza ve gözümüze götürerek
- Hastanın salgılarına(tükürük vs.) dokunarak ağzımıza , burnumuza ,ağzımıza götürerek.
Hong Kong Gribi
İlk kez Hong Kong’ta ortaya çıkıp 1968-1969 yıllarında Dünya çağında görülmüştür. 1,000,000 den fazla ölü olduğu tahmin ediliyor.
Asya Gribi
Sırasıyla Singapur , Hong Kong sonra da Abd kıyılarında görünmüştür.
1957-1958 yıllarında tüm dünyada etkili olmuştur. 2,000,000 den fazla ölü olduğu tahmin ediliyor.
HIV/AIDS pandemisi
1920 yılında başlamıştır günümüzde halen devam etmektedir. Tüm dünyada görülmüştür daha çok etkili olduğu bölge Kongo Havzasıdır. Tahmini ölüm sayısı 32,000,000 den fazladır.
Aids nasıl bulaşır ?
- Hasta kişinin salgılarına temas yoluyla
- Cinsel İlişki
- Kan yoluyla
İspanyol Gribi
1918-1920 yılları arasında Dünya çapında etkili olmuştur. 100,000,000 dan fazla ölüm olduğu tahmin ediliyor.
Covid-19 (Coronavirüs) nedir ?
2019 yılının son aylarında Çin’de ortaya çıkmıştır. Tüm dünyada etkili olmaktadır. Şimdiye kadar 13,642 kişiyi öldürmüştür. Bu sayı her geçen saat artmaktadır.
Coronavirüs nasıl bulaşır ?
- Damlacık yoluyla (tükürük vs.)
- Öpüşme
- Hapşırma
- Sıvı teması
Coronavirüsten nasıl korunulur ?
- İnsanlarla 1 metreden daha yakına gelmemek
- Biriyle temas edersek elimizi sabunla en az 20 saniye yıkamak (mümkünse birileriyle temas etmemek)
- Öksürme , hapşırma gibi eylemleri yaparken tek kullanımlık mendil kullanmak
- Az pişmiş veya çiğ et yememek (etin iyi pişmişi tercih edilmeli)
Bu tür hastalıkların geçmişte ne kadar tehlikeli olduğunu gördük. Bu hastalıkların bazılarının nasıl bulaştığına da değindik. Lütfen böyle zamanlarda evden dışarı çıkmayalım. Hem kendimiz için hem de insanlık için çok önemli. Evde kendimi geliştirerek nasıl zaman geçirebilirim derseniz aşağıdaki liste tam size göre.
Kaynak : List of epidemics
