Burdur’un Gölhisar ilçesinde yer alan Gladyatörler şehri Kibyra Antik Kentinden bahseteceğim. Bu yazıyı videolarla da destekleyeceğim. Kibyra Antik Kenti ziyarete gittiğim zaman Kibyra da görevli olarak çalışan İsa Bey bana kılavuzluk yapmıştı. Yazıya başlamadan İsa beye çok teşekkür ederim.
Kibyra Antik Kenti Nerede
Kibyra Antik Kenti, Burdur Gölhisar ilçesinin Horzum mahallesinde birbirinden derin yarlarla ayrılan hâkim üç tepelik üzerinde yer almaktadır.
Kibyra Antik Kenti’nin yer aldığı Burdur ilçesi
Gölhisar
Kibyra Antik Kenti Nasıl Gidilir
Kibyra Antik kentine gitmek için ilk olarak Burdur’un Gölhisar ilçesine gitmelisiniz. Oradan antik kent yakın zaten 2-3 km kadar.
Gölhisar’a her gün Fethiye’den Burdur’dan Denizli’den otobüs seferleri düzenmektedir.
Kibyra Antik Kenti Giriş Ücreti
Ücretsizdir. Kibyra Antik Kenti girmek için her hangi bir ücret ödemek zorunda değilsiniz.
Antik Kenti bize gezdiren İsa bey önümüzdeki yıllarda antik kente daha çok yatırım yapılacağını ve girişin ücretli olabileceğini söylemişti. Önümüzdeki yıllar neyi gösterecek bakalım. Her hangi bir ücret alımı yapılırsa ben burayı güncellemiş olurum .
Kibyra ne demek
Kibyra ismini anlamı tam olarak bilinmemekle beraber Araştırmacı Yazar Bilge Umar tarafından “Yüce Ana Tanrıça” anlamına geldiğini iddia edilmiştir. Kibyra kentinin sembolü olarak bilinen “yatan aslan” figürünün Kibele’nin kutsal hayvanı olan aslan olduğu biliniyordu. (Kibele : Anadolu’nun ana tanrıçası)
Kibyra Antik Kenti Hikayesi
Likya birliğine bağlıyken daha sonra Balbura Boubon ve Oinanda kentlerinin oluşturduğu 4’lü bir kent sitesinin başkenti olmuştur.
Kentin çevresi ile birlikte 100 binden fazla nüfusu olduğu, 30 bin yaya ve 2 bin atlı asker çıkaracak güçte olduğu M.Ö. 300 den Roma dönemine kadar çevresi ile birlikte Kibyratis adı altında bölgesel özerk bir şekilde yaşarken daha sonra Frigya eyaletine sonrada Romanın Asya eyaletine bağlı kalmıştır.
Kibyra Antik Kenti Tarihçesi
Kibyra, II. Eumenes zamanında Bergama Krallığı egemenliğinde görünmektedir. Sonrasında Kibyra ve yakın çevresinde konumlanmış antik kentlerden Boubon, Balboura ve Oinoanda’dan teşekkül dörtlü ortak meclis oluşturulmuştur.
Birlik MÖ 82 yılında Romalı General Murena tarafından dağıtılarak ortadan kaldırılmış; Asia eyaleti ve diğer kentler Likya Birliği’ne dâhil edilmiştir.
Kentin yerleşim alanı oldukça büyüktür. Yapılar, simetrik düzenlenmiş, tepelik teraslanarak göl ve ova manzarasına hâkim konumda ve hiçbir yapı bir diğerinin manzarasını kesmeyecek biçimde yerleştirilmiştir. Şehre girerken solda muhteşem bir anıtsal kapı ile Antik Çağ Anadolu’sunun 12-13 bin kişi kapasitesi ile en görkemli stadyumu bulunmaktadır.
Videolar mobil kullanımda gözükmeyebilir. Kibyra Antik Kenti için toplam 4 bölüm hazırladım , 1 bölüm de Kibyra Antik Kenti için çok sorulan soruları kılavuzluk yapan yetkiliye sordum. Çok bilgilendirici bir video oldu. Videoalara aşağıdan ulaşabilirsiniz.
Kentin bugün içerisinde ayakta görülebilen Tiyatro, Odeon, Stadyum, Tapınak, Agora, Anıtsal yol gibi bir çok yapılar vardır.
Kibyra Stadyumu
Stadyum 200 metre pist uzunluğu ve 12 bin kişilik kapasitesiyle en ihtişamlı beş stadyumdan birisi olarak kabul edilmektedir. Stadyum ilk yıllarda sportif amaçlarla kullanılsa da zaman geçtikçe gladyatör savaşları yapılmaya başlanmıştır.
İlerledikçe bazilika, yukarı ve aşağı agora, hamam, gymnasion, tiyatro ve meclis binası ile planlı anıt mezar, hamam, yuvarlak kuleli tak ve su yolları görülmektedir.
Kibyra Antik Tiyatrosu
Yaklaşık 8000 kişilik Kibyra antik tiyatrosu oturma kısımlarının oldukça dik formda olması sahneye olan hâkimiyeti artırmaktadır. Tiyatrodaki oturma yerlerine, günümüzde güney uçtaki kapısı tamamen sağlam durumda ve görülebilmektedir. Tiyatronu akustiği çok iyidir. Videoda akustiğinin güzümüzde bile geçerliliğini koruduğunu görebilirsiniz.
Kibyra Medusa Mozaiği
Meclis binası/müzik evi 3 bin 600 kişi kapasitesiyle Antik Çağ Anadolu’sunun en görkemli eserlerindendir. Meclis binası/orkestranın tam merkezinde bulunan kırmızı, yeşil ve beyaz mermerden yapılmış, yılanlardan oluşan saçları ve insanları taşa çeviren bakışlarıyla Medusa Mozaiği Anadolu’da tektir.
2011 yılında meclis binası önünde, Anadolu’nun en sağlam ve en büyük mozaik alanı olma özelliği taşıyan, 540 metrekare alanı kaplayan mozaik ortaya çıkarılmıştır.
İlerleyen yıllarda Medusa Mozaiğinin bulunduğu alan için bir koruma alanı yapılacağını öğrendim. Eğer kışın giderseniz Medusa Mozağini göremeyebilirsiniz.
Kibyra Agora
Agora içerisinde fırınından, balıkçısına, restauranttından, dinleme alanlarına kadar her şey mevcuttur. Balıkçının canlı balık sattığı havuz, fırın, bulgur veya pirinç satanların terazileri günümüzde de görülmektedir. Videodan su dağıtım sistemi hakkında detaylı bir anlatım mevcuttur.
Kentin bugün görülebilen tüm mimari kalıntıları Roma İmparatorluk Dönemi’ne aittir.
MS 23 yılında meydana gelen büyük bir deprem sonucunda yerle bir olan kent, Roma İmparatoru Tiberius tarafından yeniden inşa edilmiştir. Kibyra özellikle MS 1 ve 3’üncü yüzyıllar arasında en parlak dönemini yaşamıştır.
Kibyra, demircilik, dericilik, çömlekçilik ve at yetiştiriciliğinde ünlüdür. Şehir halkı son derece savaşçı bir kimliğe sahiptir.
Kiybra Antik kenti hakkında tüm merak ettiklerimizi bana kılavuzluk yapan İsa beye sorduğum videoya aşağıdan ulaşabilirsiniz. Bu video Kibyra hakkına aklınıza ne gelirse sorduk ve cevabını aldık.
Antik kent hakkında merak edilen sorular
- Kibyra ne demek ?
- Kibyranın Yapım tarihi nedir ve yapılma amacı nedir ?
- Buraya neden gladyatörler şehri deniyor ?
- Kibyra Antik kenti Assos Antik kenti kadar sağlam mıdır ?
- Kibyra Antik kentinde buluna tiyatro üstü kapalı olarak dünyanın en büyüğü müdür ?
- Kibyra Antik kentine neden bu kadar az ziyaretçi geliyor ?
- Kibyra Antik Kentinin bir sloganı var mıdır ?
- Medusa mozağinin anlamı ne ?
- Antik kente kazılar ne zaman başlamıştır ?
- Kibyra Antik Kentine Nasıl ulaşım sağlanıyor ? Nasıl gelinebilir ?
Yukarıda gibi bir sürü sorunun cevabını aşağıdaki videodan bulabilirsiniz.
Diğer antik kent yazılarımdan bazılarına aşağıdan ulaşabilirsiniz.
- Patara Antik Kenti
- Xanthos Antik Kenti
- Sagalassos Antik Kenti
- Simena Kaleköy Antik Kenti
- Gümüşler Manastırı
Çok sevdiğim yerlerden biri olan Simena Kaleköy Antik Kenti
Başka yazılarda görüşmek üzere. Yararlandığım kaynaklar 1 2 3 4 5 6
Anadolu’nun dört bir yanı açık hava müzesi gibi. Türk Ekonomisinin ve ülkemizin yumuşak karnı Döviz. Döviz elde edilecek yegane kaynak ise Turizm yani Yabancı Turist. Her şeyimiz var sermayemiz/yatırımımız yetersiz. Yapılacak iş belli. Türk Kültürü ile Anadolu’nun geçmiş tarihi ve Medeniyetlerini birleştirip turiste sunacaksınız. Ben 64 yaşımdayım aynı şeyleri önce dinledim, sonra anlattım. Yetmişli yıllarda ki turizmin sorunlarını (yatak ve yiyecek, rehber çok, Tuvaletlerimiz temiz, şükür), Hala 2020 yılında konuşmak insana acı veriyor. Turizm sektörü ve turist güven ve istikrarın, hukukun olduğu yerlere gider. Her şeyimiz var. Helva yapıp yemek lazım. Ama, demeyelim artık. Türkiye, turizm arz varlıkları açısından Dünyada bir numara. Yeteri kadar değerlendirelim artık.??????
Not: Yazıyı hazırlayıp yayınlayan arkadaşa teşekkürlerimi sunuyorum. Hasan Aydos.
Kesinlikle katlıyorum abi Anadolu’nun her yeri açık hava müzeleriyle dolu fakat ya kazı için ödenek ayrılmıyor ya da reklamı için. Kültürel bakımdan çok zengin bir coğrafyada yaşıyoruz ama ne yazık ki kıymetini bilmiyoruz. Yorumun için ben teşekkür ederim abi. İyi günler.