Jan Dark : Fransa’nın Tarih Sahnesinden Silinmesini Engelleyen Kız

Jan Dark Fransa İngiltere arasındaki yüz yıl savaşları sırasından Fransız askerleri destek vererek Fransa’nın tarih sahnesinden silinmesini engelleyen kişidir.

Jan Dark Kimdir

Fransa’nın kuzey doğusundaki Meuse Irmağı üzerinde bulunan Domremy köyünde 6 Ocak 1412’de 5 çocuklu bir ailenin ortanca çocuğu olarak dünyaya geldi.

Jan Dark ev
By Arnaud 25 – Own work, CC BY-SA 4.0

Fransa’nın tarih sahnesinden silinmesini engelleyen kız olarak biliniyor. Jan Dark’ın hikayesine başlamadan önce Fransa’nın neden zor durumda olduğuna kısaca değinmek istiyorum.

Yüz yıl savaşlarını duymuşsundur. Fransa ile İngiltere arasında tam 116 yıl süren savaşa verilen isimdir.

İngiltere Kralı 3. Edward Fransa tahtında hak etmesiyle 1337 yılında başladı ve tam 116 yıl sürdü.

Şimdi Jan Dark’ın nasıl Fransa’yı kurtardığını anlatabilirim.

100 yıl savaşlarının en kanlı olduğu dönemde, 6 Ocak 1412’de doğan bir kız tüm Fransa’nın kaderini değiştirecekti.

Jan , 12 yaşına kadar normal bir hayatı sürüp, ailesiyle çiftçilik yapıyordu. 13 yaşından itibaren ise Tanrının ve azizeler  (Azize Katerina, St. Margearet ve St. Micheal) tarafından (sadece kendisinin duyabildiği) ülkesini İngilizlerden koruması için kendinin seçildiğini, kendine defalarca söylendiğini söylüyordu.

Bu dönemde Fransa’da bir çok kişi (bunların çoğu kadındı) kendini peygamber olduğunu ya da tanrıdan sesler duyduğunu idda etmiştir. İddalarını kanıtlayamayanlar idamla cezanladırılıyordu.

Kendine söylenen görevi Fransa kralına bir çok kez mektup yazarak bildirmek ister ama hiç bir mektubuna kral tarafında cevap verilmez.

Sesleri duymaya devam eder ve 16 yaşına kralla görüşmek üzere evden ayrılır.

Zorlu bir yolculuktan sonra saraya ulaşır ve Fransa Kralı VII. Charles ile görüşme talepte bulunur.

By Anonymous – This file comes from Gallica Digital Library and is available under the digital ID btv1b105380390/f135, Public Domain

Fransızlar arasında söylenen bir efsanede Loren’den gelecek bakire bir kız tüm Fransa’nın kurtuluşunu sağlayacaktır şeklindedir. Loren’den gelen Jeanne d’Arc bu efsanedeki bakire kızın kendisi olduğunu iddaa eder.

İlk olarak Jan sınava tabii tutulur. Sınav kralın kim olduğunu bulmasıdıe. Jan kralı kısa sürede buldu. Sonrasında kralın emriyle kurulan bir heyet Jan Dark’ı sorguya alır.

Sorgudan sonra kral ve din adamları Jan’ın Fransa’nın kurtarıcısı olduğuna kendini inanırlar.

Orleans Kuşatması

Sonrasında Jan, kral tarafından verilen izinle Fransa Ordusu’yla Orleans Kuşatması‘na katılıp İngilizlere karşı savaşan ordunun başına geçer. 

Orleans önemli bir noktaydı. Eğer ingilizler Orleans’ı alırsa tüm Fransa’yı ele geçirebilirlerdi.

Jan Dark saçlarını keser ve zırhını kuşanıp savaşa katılır.

Jan Dark
Anonymous – This file comes from Gallica Digital Library and is available under the digital ID btv1b105380390/f132, Kamu Malı

Günler süren kuşatma sırasında Fransa ne zaman kaybedecek olsa Jan sahneye çıkar ve durumu tersine çevirir. Bir kuşatma sırasında Jan Dark a gelen ok göğsünden 15 santimetre içeri girer. Sonrasında yapılan tıbbı müdahale kayıtları günümüze kadar ulaşmıştır. (sedye üstündeyken her yerin kan olduğu şeklinde) İyileşmeden kuşatmaya tekrar katılır.

Bir kaç ay içinde Jan, Orleans ile birlikte çeşitli stratejik noktaları İngilizlerin elinden alır. Fransa’nın, Orleans kuşatmasını kazanması hakkında farklı bir görüşte şudur.

Jan Dark orleans kuşarması
By Anonymous – This file comes from Gallica Digital Library and is available under the digital ID btv1b105380390/f117, Public Domain

İngilizlerin saldıracak gücü yoktu. Fransızlar da İngilizlere saldırmayı denemedi. Yani ingilizeler kazamyordu, FRransızlar ise def edemiyordu. Büyük bir orduyla gelen Jan ingilizleri bozguna uğratır. Sonra  VII. Charles Reime’de diğer fransa kralları gibi taç giyer. Taç giyme seromonisi Orleans zatferinden 2 ay sonra yapılmıştır.

Diğer bir kuşatma da ise Jan, Paris surlarına az kişideki askerin geldiği bir orduyla dayanır. Paris kuşatmasını başarılı bir şekilde sonuçlandıramayan Jan Dark’ı burgonyalı askerler yakalayarak ingilizlere satar.

Fransa’yı kötü durumdan kurtaran Jeanne d’Arc için fransızlar, ingilizler ile müzakere bile yapmaz.

Jan Dark nasıl öldü?

Beauvais Piskoposu Pierre Couchon’un başkanlığındaki bir engizisyon mahkemesinde erkek giysileri giyip savaşan ve gaipten sesler duyan bir kâfir/cadı olduğunu öne sürülerek halkın önünde yakılarak ölümüne karar verilir.

Zindandeyken muhtemelen yakılarak öldürülmekten çok korkan Jan Dark duyduğu sesleri inkar edip, tövbe ettiği kayıtlara geçmiştir. Sonrasında yine dini duyguları ağır basar ve tüm suçlamaları kabul etti.

Jan Dark zindan
By Paul Delaroche – [1], Public Domain

Henüz 19 yaşındayken 30 Mayıs 1431 tarihinde Rouen kentinde 10.000 kişinin toplandığı Vieux-Marchè meydanında kazığa bağlayarak diri diri yakılmıştır. Yani Orleans zaferinden 22 ay sonra öldürülmüştür.

Jan Dark
By Hermann Stilke – http://www.arthermitage.org/Hermann-Anton-Stilke/Joan-of-Arc-s-Death-at-the-Stake.html, Public Domain

Kayıtlara göre yakılırken hiç bağırmamış, sadece isa peygamberin adını söylemiş.

Jan Dark ölümünden 490 yıl sonra öldürme kararını veren aynı kilise tarafından azize ilan edilmiştir. 

Günümüzde fransanın koruyucu azizesi ve ulusal kahramanı olarak kabul ediliyor.

Eğer fransaya giderseniz bir çok şehirde Jan Dark heykelleriyle karşılaşabilirsiniz.

Jan Dark heykeli
By © Traumrune / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0

Jan dark hakkıda hemen hemen tüm bilgilere sahibiz. Jan hakkıda tutulan bilgiler fransız ve ingiliz arşivlerinde saklanıyor.

Jeanne d’Arc Filmi

Şimdiye kadar Jeanne d’Arc efsanesini konu alan bir çok film çekilmiştir. Videoda izlediğiniz görüntüler bu konu hakkında çekilen 1899 yapımlı uyarlamaya aittir. Bu filmlerden bazıları;

  • 1928 Jan Dark’ın Tutkusu
  • 1948 Joan of Arc (oscarlı yönetmen viktor fleming)
  • 2016 yapımlı Drifters adlı animeye konu olmuştur.

Jeanne d’Arc kimin eseri?

Ayrıca George Bernard Shaw‘ın aynı isimili kitabı yazmıştır.

Tüm fransa tarafından saygı duyulan biridir. Başka bir videoda görüşmek üzere.

Aşağıdaki yazılar da ilginizi çekebilir.

Kaynaklar 1